Wydarzenia Aktualności

W serwisie Otwórz Książkę można już zgłaszać propozycje kolejnych tytułów, które powinny zostać włączone do kolekcji, wzbogacając zbiory dostępne w sposób otwarty dla czytelników. Formularz zgłoszeniowy można znaleźć w zakładce “Zaproponuj książkę”. Zgłoszone tytuły będą brane pod uwagę przy tworzeniu list książek do digitalizacji. Informacje na temat poszukiwanych książek pozwolą na lepsze dostosowanie kolekcji do potrzeb użytkowników serwisu. Zachęcamy do zgłaszania propozycji!

Liczba publikacji naukowych dostępnych w Repozytorium CeON, prowadzonym w ramach Platformy Otwarte Nauki, systematycznie rośnie i obecnie przekracza 4 000. Wśród nich znajdują się artykuły naukowe, rozprawy doktorskie oraz książki. Repozytorium zapewnia możliwość otwartego udostępniania publikacji wszystkim polskim naukowcom,  a w szczególności tym, którzy nie dysponują nią w swoich instytucjach.  

Repozytorium jest adresowane do całego polskiego środowiska naukowego, zaś dostęp do wszystkich zgromadzonych w nim materiałów pozostaje otwarty. Dokumenty udostępniane w repozytorium są łatwe do odnalezienia przez serwisy gromadzące informacje o zasobach naukowych, dzięki czemu  są one przeglądane nie tylko przez osoby z Polski, ale także przez użytkowników z Niemiec, USA, Chin, Rosji i innych krajów. Dowodzi to, że umieszczanie publikacji w repozytorium zwiększa  jej dostępność i widoczność w skali globalnej.
Najpopularniejsza kolekcja w Repozytorium to „Artykuły”, które w czerwcu odnotowały 1877 odwiedzin.

Otwarte treści naukowe w Repozytorium CeON

Zasoby Repozytorium CeON to przede wszystkim polsko- i anglojęzyczne publikacje wydane w latach 2010–2013, choć można w nim znaleźć także publikacje starsze, sięgające nawet początku lat 80. Cześć zasobów zgromadzona jest w kolekcjach instytucjonalnych,  takich jak publikacje Katedry Arabistyki i Islamistyki WO UW, zbiory Wydziału Polonistyki UW, doktoraty UW i inne.

Repozytorium dostępne jest pod adresem: http://depot.ceon.pl/

We wtorek 3 czerwca 2014 w siedzibie ICM UW została podpisana Inicjatywa EuDML (European Digital Mathematical Library) – porozumienie instytucji założycielskich,  które zagwarantuje bibliotece dalszy rozwój. EuDML to cyfrowa biblioteka, która zapewnia obecnie matematykom z całego świata dostęp do ponad 230 000 europejskich publikacji matematycznych. Jest największą w Europie cyfrową kolekcją artykułów i książek z dziedziny matematyki, a 98% z nich dostępnych jest w sposób otwarty (Open Access), co oznacza, że mogą z nich bezpłatnie korzystać zarówno matematycy, jak i wszystkie osoby spoza środowiska naukowego pasjonujące się matematyką. Matematyka jest wspólnym, uniwersalnym językiem dla wszystkich nauk ścisłych. Prace z tej dziedziny dezaktualizują się znacznie wolniej niż z innych obszarów wiedzy, dlatego dla jej rozwoju wykorzystywany jest dorobek z wielu lat, powstający również w językach narodowych. Korzystanie z publikacji matematycznych ułatwia obieg wiedzy, dlatego w 2009 roku powstała Europejska Cyfrowa Biblioteka Matematyczna, która umożliwia matematykom z całego świata dostęp do europejskiego dziedzictwa z tej dziedziny: artykułów, książek i monografii. EuDML został stworzony w 2009 roku przez sieć 15 instytucji z 9 krajów europejskich, wśród których znalazły się: instytuty badawcze, biblioteki, wydawcy, uniwersytety oraz przedstawiciele naukowej społeczności matematycznej. Ze strony polskiej w powstanie i rozwój EuDML zaangażowane było Interdyscyplinarne Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego (ICM) Uniwersytetu Warszawskiego, które było technicznym koordynatorem projektu, stworzyło oraz utrzymuje jego infrastrukturę,  było również odpowiedzialne za opracowanie dużej części systemu. Obecnie ICM jest operatorem EuDML. Projekt, sfinansowany dzięki wsparciu Komisji Europejskiej, zakończył oficjalnie swoje działanie w 2013 roku, dlatego instytucje założycielskie chcąc zapewnić mu dalszy rozwój, powołały EuDML Initiative deklarując swoje dalsze zaangażowanie. Celem EuDML Initiative jest wspieranie światowej społeczności matematycznej w dystrybucji informacji naukowej i zapewnianie bezpłatnego, szerokiego dostępu do wiedzy z tej dziedziny. EuDML dokumentuje przede wszystkim rozwój współczesnej matematyki w Europie, choć wśród publikacji można znaleźć także zdigitalizowane publikacje z XVI wieku. Zasoby dostępne w EuDML to w większości publikacje anglojęzyczne, jednak znaleźć można wśród nich także treści w ponad 20 innych językach, wśród których najbardziej popularne to francuski, niemiecki, rosyjski i czeski. Rada Naukowa EuDML działa pod auspicjami Europejskiego Towarzystwa Matematycznego.

Polskie publikacje w EuDML

Częścią EuDML jest DML PL czyli polska Cyfrowa Biblioteka Matematyczna, która działa od 2002 roku i umożliwia dostęp do niemal 17 000 pełnych tekstów polskich czasopism i książek matematycznych lub związanych z matematyką. Dużą część kolekcji stanowią archiwalne numery czasopism matematycznych wydawanych przed II Wojną Światową. Można wśród nich znaleźć historyczne już prace Stefana Banacha i innych słynnych matematyków związanych z przedwojenną Polską Szkołą Matematyczną. W skład biblioteki wchodzą zarówno czasopisma, które już się nie ukazują (najstarszy dostępny tom został wydany w 1888 roku), jak i bieżące wydania dziesięciu czasopism matematycznych.    

W ostatnich tygodniach do zbiorów serwisu Otwórz Książkę dołączyły kolejne publikacje, dostępne w sposób otwarty dla wszystkich użytkowników. Naukowcom zainteresowanym dziejami Afryki polecamy cztery książki prof. Michała Tymowskiego poświęcone historii społeczno-politycznej Afryki XIX/XX wieku: “Dzieje Timbuktu”, “Historia Mali”, “Le dévelopmpement et la régression chez les peuples de la boucle du Niger a l'époque précoloniale” oraz "Karabin i władza w Afryce XIX wieku: państwa i armie Samoriego i Kenedugu oraz ich analogie europejskie”. Ostatnia z wymienionych pozycji dostępna jest zarówno w języku polskim, jak i francuskim. Autor jest emerytowanym profesorem Zakładu Historii Średniowiecznej Instytut Historycznego UW, znanym badaczem dziejów Afryki, uhonorowanym Nagrodą Prezesa Rady Ministrów 2013 za osiągnięcia naukowe.

W maju trzy spośród swoich książek udostępnił prof. Ryszard Tadeusiewicz: “Społeczność Internetu”, “Odkrywanie właściwości sieci neuronowych: przy użyciu programów w języku C#”, “Sygnał mowy”. W planach są kolejne tytuły.  Prof. Tadusiewicz związany jest od wielu lat z Akademią Górniczo-Hutniczą w Krakowie, gdzie trzykrotnie pełnił funkcję rektora. Aktywnie działa w polskich i zagranicznych stowarzyszeniach naukowych, jest również laureatem wielu nagród i odznaczeń, w tym m.in. konkursu "Mistrz Mowy Polskiej" z 2002 r. czy „Popularyzator nauki” z 2013 r. Prowadzi bloga. Pasjonują go systemy wizyjne robotów przemysłowych, systemy sensoryczne, sieci neuronowe, informatyka, biocybernetyka.

Prof. Grażyna Demenko udostępnia już w serwisie Otwórz Książkę 8 pozycji, takich jak “Analiza cech suprasegmentalnych języka polskiego na potrzeby technologii mowy”, “Analiza matematyczna cech osobniczych głosu w zakresie parametru F~(0”, “Aproksymacja częstotliwości podstawowej w zdaniach”, “Klasyfikacja przebiegów częstotliwości podstawowej”, “Baza danych tekstowych dla analizy intonacji języka polskiego”, “Normalizacja przebiegów częstotliwości podstawowej”, “Statystyczne własności rozkładów chwilowych wartości parametru F~(0 w mowie ciągłej”, “Synteza podstawowych typów przebiegów intonacyjnych”.Prof. Demenko to autorka największego w Europie słownika fonetyczno-akustycznego JURISDICT – korpusu polskiego języka mówionego stanowiącego główny element systemu Automatycznego Rozpoznawania Mowy ARM. Związana z UAM, gdzie pełni funkcję kierownika Zakładu Fonetyki w Instytucie Językoznawstwa. Członkini m.in. Komitetu Akustyki PAN. Przewodnicząca Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Fonetycznego. Laureatka Nagrody Prezesa Rady Ministrów z 2013 r. za osiągnięcia naukowo-techniczne. Autorom serdecznie dziękujemy za udostępnienie publikacji i wzbogacenie kolekcji Otwórz Książkę, która dziś liczy już 244 pozycje. Zapraszamy do lektury i regularnego odwiedzania serwisu. Kolejne pozycje są już skanowane i niebawem będą udostępnione w serwisie.

W serwisie Otwarta Nauka, prowadzonym w ramach Platformy Otwartej Nauki, jest już dostępny wywiad z prof. Stevanem Harnadem z Université du Québec à Montréal, jedną z najbardziej rozpoznawalnych osób w środowisku zwolenników otwartego dostępu do treści naukowych. Stevan Harnad to zwolennik tzw. zielonej drogi otwartego dostępu, czyli udostępniania treści naukowych poprzez repozytoria. Rozmowa z nim, przeprowadzona przez redaktora prowadzącego serwisu Otwarta Nauka Macieja Chojnowskiego, została zarejestrowana w marcu br. w siedzibie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Stevan Harnad odwiedzał wówczas Warszawę jako gość organizowanej przez ICM UW konferencji “Opening Science to Meet Future Challenges”. Zachęcamy do obejrzenia wywiadu, który jest drugim z cyklu zarejestrowanego w przeddzień konferencji. Pierwsza rozmowa, z Cameronem Neylonem, jest dostępna w serwisie, natomiast kolejne – z Johnem Willinskim i Nicholasem Cannym – zostaną opublikowane już niebawem.

21–22 maja miała miejsce coroczna konferencja OpenAIRE i COAR (Confederation of Open Access Repositories). Przewodnimi tematami tegorocznej edycji była przyszłość repozytoriów w światowym systemie komunikacji naukowej oraz otwarte dane badawcze. W wydarzeniu wzięło udział około 150 osób, wśród których byli przedstawiciele środowiska naukowego, instytucji finansujących naukę i badania, a także wydawcy, dyrektorzy bibliotek, osoby zarządzające repozytoriami i eksperci z wielu dziedzin nauki, zaangażowani we wspieranie otwartego dostępu do treści naukowych i danych badawczych. Polskę reprezentował ICM jako partner OpenAIRE i członek założyciel COAR.

W europejskiej dyskusji o otwartości w nauce dane badawcze zajmują coraz istotniejsze miejsce. Wprowadzony w programie ramowym Horyzont 2020 pilotaż zobowiązuje wybrane projekty finansowane z jego środków do umieszczania danych w otwartym dostępie, dzięki czemu naukowcy w Europie stają przed realną perspektywą otwartego dzielenia się uzyskanymi danymi. Tej właśnie tematyce poświęcone były warsztaty poprzedzające konferencję OpenAIRE i COAR, w których wzięli udział członkowie COAR oraz przedstawiciele powołanych w ramach OpenAIRE Krajowych Biur Otwartego Dostępu (National Open Access Desks). Oficjalną część konferencji otworzyło przemówienie Anni Hellman, wiceszefowej zespołu ds e-infrastruktury w Komisji Europejskiej, która przedstawiła oczekiwana Komisji względem udostępniania danych z projektów objętych pilotażem. Dane badawcze znalazły się także w centrum zainteresowania audytorium w trakcie całego wydarzenia.

Drugim ważnym obszarem tematycznym była zmieniająca się rola repozytoriów. Zwracano uwagę, że muszą one nie tylko umieć sprostać nowym potrzebom, takim jak udostępnianie danych, ale również że mają szansę zmienić układ sił w komunikacji naukowej na świecie. W wystąpieniach wielokrotnie podkreślano, że rola repozytoriów powinna wykraczać poza funkcje czysto techniczne. Wiedza to dobro wspólne a repozytoria mają szansę przyczyniać się efektywnie do wyrównywania nierówności w dostępie do niej w skali globalnej. Relacja z wydarzenia dostępna jest w serwisie Otwarta Nauka.

Big Book Festival to organizowane po raz drugi święto wielbicieli książek, którzy w dniach 14–15 czerwca będą mogli uczestniczyć w licznych akcjach przeprowadzanych w wielu miejscach Warszawy. Bogaty program wydarzenia, którego tegoroczna edycja odbywa się pod hasłem „Tyłem do przodu”, nawiązującego m.in. do 25-lecia przemian w Polsce, obejmuje także spotkania i debaty naukowe. Serwis Otwórz Książkę został partnerem wydarzenia. Dlatego wśród zaproszonych gości, pochodzących zarówno z Polski, jak i z zagranicy, znajdą się także Autorzy i Współpracownicy Otwórz Książkę. Wezmą oni udział w debatach poświęconych m.in. życiu rodzinnemu po roku '89, kulturze i nauce bez granic, medialnej e-rewolucji czy przedwojennej reklamie.

Zapraszamy do udziału w całości Big Book Festival, polecając szczególnej uwadze debaty naukowe organizowane we współpracy z serwisem Otwórz Książkę:

Blok TRANZYT. JAK PRZECZYTAĆ MILION KSIĄŻEK? Kultura i nauka bez granic.  Czy wiedza i twórczość mają granice? Czy świat cyfrowy ma własną pamięć i historię? Czy ludzki mózg potrafi poznać i zrozumieć wszystko? Analitycy i badacze w przystępny sposób odsłaniają wirtualne prawdy. Rozmawiają: Maria Erhenberg, Łukasz Bolikowski, Zbigniew Osiński, Marcin Wilkowski. Prowadzi: Jakub Demiańczuk. NIEDZIELA, 13.00-14.30, DOM TOWAROWY BRACI JABŁKOWSKICH, UL. BRACKA 25.

Blok NIKOGO NIE MA W DOMU. Życie rodzinne po roku '89.  Emancypantki w kuchni i dyrektorzy na urlopach tacierzyńskich. Nianie na zawołanie i zasiłki na cały rok. Rodzice na emigracji, a dzieci w sieci. Hipsterski lifestyle, szczęście na kredyt oraz miłość online. Czyli jak transformacja zmieniła polskie rodziny. Rozmawiają: Joanna Woźniczko-Czeczott, Małgorzata Sikorska, Agata Stanisz. Prowadzi Grzegorz Sroczyński. SOBOTA  17.00-18.30, DOM TOWAROWY BRACI JABŁKOWSKICH, UL. BRACKA 25.

Blok CYBERPUNKT. Medialna e-rewolucja. Co to jest demokracja cyfrowa i co trzeba umieć, by należeć do społeczeństwa informacyjnego? Czy prawdziwi buntownicy istnieją tylko w internecie? Komu grozi cyfrowy analfabetyzm? Dyskusja specjalistów i laików o tym, jak kultura sieciowa zmienia świat. I jak nie przegapić rewolucji. Rozmawiają: Justyna Jasiewicz, Anna Mazgal, Piotr Siuda, Grzegorz Stunża. Prowadzi: Paweł Siwek. NIEDZIELA 15.00-16.30, DOM TOWAROWY BRACI JABŁKOWSKICH, UL. BRACKA 25.

Blok TAKA PIĘKNA HISTORIA. CUKIER KRZEPI! Kto i jak reklamował się przed wojną. Najsłynniejsze hasło reklamowe międzywojnia „Cukier krzepi” i dowcipne anonse na łamach „Wiadomości Literackich”. Reklama dźwignią handlu, czyli jak promowano dobra i usługi przed rokiem 1939? Słynne afisze, reklamy, szyldy, ulotki – dowcip i styl, za jakim tęsknimy. Rozmawiają: Agnieszka Janiak-Jasińska, Aleksandra Łuczak-Brydak. Prowadzi: Monika Małkowska.  SOBOTA, 12.00-13.30, CAFÉ BRISTOL, KRAKOWSKIE PRZEDMIEŚCIE 42/44.

Blok GIGANCI LITERATURY. RĘKOPIS, KTÓRY MÓWI. Jak czytać przeszłość. How to read the past. Rozmowa ze specjalistami, którzy badają tajemnice starych rękopisów oraz z edytorami, którzy opracowują je do druku. O tym, co kryje w sobie pismo, czy warto zwracać uwagę na styl i jak czas chroni dawne sekrety. Rozmawiają: Ewa Dubas-Urwanowicz, Jerzy Kaliszuk. Prowadzi Katarzyna Borowiecka. SOBOTA  12.00-13.30, KSIĘGARNIA IM. B. PRUSA, KRAKOWSKIE PRZEDMIEŚCIE 7.

Blok ŚWIAT I LUDZIE. JEJ PORTRET. Warszawa w filmie i powieści. Warszawa jako podmiot literacki. Najsłynniejsze historie ze stolicą w tle – filmy i książki, które nie mogłyby powstać, gdyby nie ona. Rozmawiają: Agnieszka Ogonowska, Karol Mórawski, Wiesław Godzic, Michał Cichy. Prowadzi: Małgorzata Kwiecień. NIEDZIELA  18.00-19.30, DWORZEC ŚRÓDMIEŚCIE, AL. JEROZOLIMSKIE 50.    

W serwisie Otwarta Nauka ukazał się wywiad z Cameronem Neylonem, zarejestrowany w czasie marcowej konferencji "Opening Science to Meet Future Challenges" w Warszawie.

Cameron Neylon, Advocacy Directror w Public Library of Science, odwiedził Warszawę na zaproszenie Interdyscyplinarnego Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego UW. Brał udział w organizowanej przez ICM konferencji oraz w odbywających się w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego warsztatach OECD na temat otwartego dostępu do treści naukowych.

Wywiad, jakiego udzielił Maciejowi Chojnowskiemu z serwisu Otwarta Nauka, jest pierwszą z rozmów na temat wyzwań związanych z rozwojem otwartego dostępu na świecie, nagranych w czasie marcowej konferencji. Niebawem w portalu pojawią się kolejne: ze Stevanem Harnadem, Johnem Willinskym oraz Nicolasem Cannym.

Serwis Otwarta Nauka. prowadzony przez ICM, jest już dostępny w nowej odsłonie. Prezentuje on informacje dotyczące otwartości w nauce w Polsce i na świecie. Są to zarówno artykułu dotyczące najnowszych wydarzeń, jak również wywiady, komentarze i analizy.