Wydarzenia Aktualności

W czwartek, 26 października 2017 roku, w ramach Open Access Week 2017 odbyło się w Auli Głównej Instytutu Chemii Fizycznej PAN seminarium pt. "Open Access - o czym warto wiedzieć". Spotkanie poprowadził zastępca Dyrektora Instytutu Chemii Fizycznej ds. naukowych, prof. dr hab. Marek Tkacz. Było ono podzielone na trzy części. W części pierwszej Tomasz Lewandowski (Platforma Otwartej Nauki, ICM UW) zdefiniował podstawowe pojęcia związane z otwartym dostępem i zarysował jego podstawową problematykę. Uczestnicy zapoznali się między innymi z tradycyjnym podziałem na złotą i zieloną drogę otwartego dostępu, niektórymi repozytoriami instytucjonalnymi i dziedzinowymi, bazami informacji o politykach wydawniczych, zaleceniami Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Komisji Europejskiej (zwłaszcza w kontekście programu Horyzont 2020), a także najczęściej spotykanymi mitami dotyczącymi otwartego dostępu. Druga część, przedstawiona przez Martę Hoffman-Sommer (Platforma Otwartej Nauki, ICM UW), poświęcona była zagadnieniom prawnym związanym z otwartym dostępem do publikacji naukowych, w szczególności informacjom na temat prawa autorskiego, licencji Creative Commons oraz deponowania różnych wersji prac naukowych w repozytoriach. W trzeciej części Joanna Bielecka-Mądry (Kierownik Biblioteki Instytutu Chemii Fizycznej PAN) zapoznała zgromadzonych z możliwościami deponowania tekstów naukowych. Zaprezentowała także kolekcję Instytutu Chemii Fizycznej wydzieloną w Repozytorium Cyfrowemu Instytutów Naukowych RCIN. Zainteresowanie zgromadzonych osób przejawiło się w ożywionej dyskusji zarówno bezpośrednio po każdej z części, jak i na koniec seminarium.

Na zaproszenie Biblioteki Akademii Ignatianum w Krakowie Marta Hoffman-Sommer i Michał Starczewski z Platformy Otwartej Nauki poprowadzili 17 października 2017 r. seminarium pt. "Otwarta nauka w pigułce".W czasie seminarium przedstawione zostały kwestie związane przede wszystkim z otwartym dostępem do publikacji naukowych, ale poruszone zostały również wątki związane z otwartymi danymi badawczymi i zarządzaniem nimi.

Seminarium, choć poprzedzało Open Access Week, wpisało się w tegoroczne wydarzenia organizowane z tej właśnie okazji. Akademia Ignatianum w tym roku włączyła się aktywnie w obchody Tygodnia Otwartej Nauki, organizując dwa wydarzenia. Szczegóły pod linkiem.

27 czerwca spotkaliśmy się w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie na seminarium "Otwarta nauka w pigułce". W ciągu dwóch godzin rozmawialiśmy o najważniejszych zagadnieniach związanych z otwartymi modelami komunikacji naukowej w zakresie publikacji i danych badawczych. Co, kiedy i w jaki sposób udostępniać? O jakich aspektach prawnych należy pamiętać? Dlaczego warto opracować plan zarządzania danymi badawczymi przed rozpoczęciem pracy? Prezentacja z seminarium dostępna jest pod linkiem. Seminarium poprowadzili Marta Hoffman-Sommer i Michał Starczewski.

Serdecznie zapraszamy na kolejne warsztaty z zarządzania danymi badawczymi (Research Data Management; RDM), organizowane przez Platformę Otwartej Nauki działającą w ramach ICM na Uniwersytecie Warszawskim. Warsztaty odbędą się w piątek, 9 czerwca 2017, w godzinach 9:30-14:00, w siedzibie ICM UW w Warszawie, przy ul. Pawińskiego 5A.

Warsztaty są przeznaczone dla doktorantów i młodych badaczy ze wszystkich dziedzin nauki.

W czasie warsztatów omówione zostaną następujące tematy:
• Co to są dane badawcze i jakie są korzyści z prawidłowego zarządzania danymi badawczymi?
• Na co zwracać uwagę przy wybieraniu i przygotowywaniu danych do długoterminowego przechowywania?
• Kiedy dane badawcze można lub należy udostępniać publicznie?
• Kwestie prawne związane z udostępnianiem danych
• Jak przygotować Plan Zarządzania Danymi (Data Management Plan; DMP)?

Uwaga! Program nie obejmuje następujących zagadnień: czyszczenie i analiza danych, tworzenie baz danych, techniczne aspekty poszczególnych formatów plików.

Warsztaty będą się składać z części teoretycznej i krótkich ćwiczeń o charakterze dyskusji. Zajęcia będą się odbywać po polsku, ale niektóre wykorzystywane w czasie zajęć materiały (np. przykładowe zbiory danych lub plany zarządzania danymi) mogą być w języku angielskim.

Wszystkich zainteresowanych prosimy o rejestrację przez formularz zgłoszeniowy.

Warsztaty są bezpłatne. Liczba miejsc jest ograniczona – o przyjęciu na warsztaty decydować będzie kolejność zgłoszeń.

Centrum Humanistyki Cyfrowej Instytutu Badań Literackich PAN we współpracy z Crossref i z partnerami projektu THOR (organizacjami ORCID i DataCite oraz British Library) zorganizowało 24 kwietnia 2017 spotkanie „Much more than infrastructure: Working together to connect research”. Spotkanie dotyczyło nowych form komunikacji naukowej oraz usług ułatwiających identyfikację i cytowanie wyników badań, a w szczególności skupiało się na wykorzystaniu w komunikacji naukowej trwałych identyfikatorów cyfrowych (persistent identifiers; PID).

Przedstawiciele organizacji Crossref i DataCite przedstawili korzyści z używania numerów DOI (digital object identifier) do identyfikacji publikacji naukowych i zbiorów danych badawczych. Crossref jest organizacją non-profit, założoną i współtworzoną przez wydawców naukowych, której celem jest ułatwienie i przyspieszenie wyszukiwania artykułów naukowych. W tym celu Crossref prowadzi rejestr numerów DOI dla publikacji naukowych. Z kolei DataCite – również organizacja non-profit, utworzona przez liczne instytucje i organizacje naukowe – koordynuje nadawanie numerów DOI dla publikowanych on-line zbiorów danych badawczych i także prowadzi rejestr nadawanych numerów.

Fundacja ORCID prowadzi serwis, w którym każdy naukowiec z całego świata może się zarejestrować i również uzyskać własny, trwały identyfikator cyfrowy – swój numer ORCID. Ułatwia to identyfikację autorów prac naukowych (np. w przypadku osób o tym samym nazwisku), a także, dzięki integracji z innymi systemami i serwisami, pozwala automatycznie wiązać osobę z opublikowanymi przez nią wynikami badań.

W trakcie spotkania zaprezentowano również polskie projekty, w których wykorzystywane są trwałe identyfikatory cyfrowe: Jakub Koperwas z Politechniki Warszawskiej zaprezentował system Omega-PSIR, Marcin Werla z Poznańskiego Centrum Superkomputerowo-Sieciowego projekt nadawania numerów DOI w sieci PIONIER, a Marta Hoffman-Sommer z Platformy Otwartej Nauki przedstawiła RepOD – Repozytorium Otwartych Danych. Spotkanie zakończyła dyskusja panelowa dotycząca przyszłości polskiej nauki.

Dane badawcze to takie dane, które zostają zebrane, wytworzone lub opracowane na potrzeby badań naukowych, we wszystkich obszarach nauki. Mogą mieć bardzo różną postać. Odpowiednie zarządzanie nimi usprawnia prowadzenie badań oraz umożliwia weryfikację wyników naukowych, a jednocześnie pozwala na ponowne wykorzystanie danych, zarówno w celu reinterpretacji jak i w celu poprowadzenia zupełnie innych badań. Z kolei zaniedbania w zakresie zarządzania danymi na etapie planowania projektu mogą prowadzić do sytuacji, w których naukowiec nie jest w stanie zrobić ze swoimi danymi tego, co uważa za potrzebne. Planując zarządzanie danymi badawczymi trzeba się zastanowić, jakie dane powstaną w trakcie badań, jak je przechowywać i udostępniać w trakcie projektu i po jego zakończeniu, a także które przepisy prawa znajdują zastosowanie w ich przypadku (np. prawo autorskie, ochrona baz danych, ochrona danych osobowych).

Tym problemom poświęcone były pierwsze w 2017 r. warsztaty dla doktorantów i młodych naukowców ze wszystkich dziedzin nauki poprowadzone przez Martę Hoffman-Sommer z Platformy Otwartej Nauki 21 i 24 marca 2017 r.

Z okazji zbliżającego się Tygodnia Otwartej Edukacji KOED we współpracy z projektem Nowe Technologie Lokalnie zorganizował 1 marca cykl 12 spotkań w różnych miastach Polski. Spotkanie TechKlubu Kielce poświęcone było prawu autorskiemu. Uczestniczył w nim m.in. Michał Starczewski z PON, który mówił o motywacjach twórców udostępniających swoje utwory w sposób otwarty. Jarosław Lipszyc z Fundacji Nowoczesna Polska przedstawił historię prawa autorskiego z perspektywy racji stanu. W trzeciej prelekcji Piotr Krzystek ze Stowarzyszenia Europe4Youth prezentował grę RozgryźTo, wspierającą edukację młodzieży.

Serdecznie zapraszamy na kolejne warsztaty z zarządzania danymi badawczymi (Research Data Management; RDM), organizowane przez Platformę Otwartej Nauki działającą w ramach ICM na Uniwersytecie Warszawskim. Warsztaty odbędą się w dwóch terminach do wyboru: we wtorek, 21 marca 2017 r., oraz w piątek, 24 marca 2017 r., w godzinach 10:00-14:00, w siedzibie ICM UW w Warszawie, przy ul. Prostej 69 (II piętro, sala 201).

Warsztaty są przeznaczone dla doktorantów i młodych badaczy ze wszystkich dziedzin nauki.

W czasie warsztatów omówione zostaną następujące tematy:

• Co to są dane badawcze i jakie są korzyści z prawidłowego zarządzania danymi badawczymi?
• Na co zwracać uwagę przy wybieraniu i przygotowywaniu danych do długoterminowego przechowywania?
• Kiedy dane badawcze można lub należy udostępniać publicznie?
• Kwestie prawne związane z udostępnianiem danych
• Jak przygotować Plan Zarządzania Danymi (Data Management Plan; DMP)

Uwaga! Program nie obejmuje następujących zagadnień: czyszczenie i analiza danych, tworzenie baz danych, techniczne aspekty poszczególnych formatów plików.

Warsztaty będą się składać z części teoretycznej i krótkich ćwiczeń o charakterze dyskusji. Zajęcia będą się odbywać po polsku, ale niektóre wykorzystywane w czasie zajęć materiały (np. przykładowe zbiory danych lub plany zarządzania danymi) mogą być w języku angielskim.

Wszystkich zainteresowanych prosimy o rejestrację przez formularz zgłoszeniowy.
Warsztaty są bezpłatne. Liczba miejsc jest ograniczona – o przyjęciu na warsztaty decydować będzie kolejność zgłoszeń.

Research Data Alliance (RDA) jest stowarzyszeniem łączącym organizacje i osoby z całego świata dążące do ograniczania barier w dzieleniu się danymi badawczymi.

1 lutego 2017 r. na seminarium w Warszawie RDA zaprezentowało się społeczności polskich naukowców. Leif Laaksonen, koordynator RDA Europe pokrótce omówił sposób działania RDA. Następnie Françoise Genova, która w RDA uczestniczy m.in. w pracach Technical Advisory Board opierając się na własnych doświadczeniach przedstawiła korzyści z zaangażowania w RDA.

Pozostała część seminarium należała do polskich prelegentów z ICM UW, ACK Cyfronet i PCSS.