CESSDA Data Day - podsumowanie wydarzenia
- 26.03.2021
18 marca 2021 r. odbył się CESSDA Data Day poświęcony możliwościom i wyzwaniom związanym z gromadzeniem danych społecznych w Polsce. W wydarzeniu udział wzięli przedstawiciele konsorcjum CESSDA (Consortium of European Social Science Data Archives), polskich instytucji naukowych oraz prowadzonych w ich ramach archiwów danych społecznych i repozytorium. Podczas wydarzenia przedstawione zostały także działania Platformy Otwartej Nauki oraz projekt Dziedzinowe Repozytoria Otwartych Danych Badawczych.
Program obejmował poranną sesję wystąpień, dyskusję oraz szkolenie z zarządzania danymi w naukach społecznych. Jako pierwszy wystąpił Ron Dekker, dyrektor konsorcjum CESSDA, głównego organizatora wydarzenia. Prezentacja dotyczyła działań i celów konsorcjum, zarówno w obszarze infrastruktury i narzędzi, jak i rozwoju kompetencji w zakresie zarządzania danymi badawczymi, a także zmian i trendów obserwowanych w praktykach gromadzenia danych. Kolejne prezentacje dotyczyły polskich archiwów. Marcin Zieliński, kierownik Polskiego Archiwum Danych Społecznych, przedstawił cele, historię oraz zasady funkcjonowania archiwum danych ilościowych, natomiast Piotr Filipkowski, kierownik Archiwum Danych Jakościowych, cele, specyfikę i zasady funkcjonowania archiwum danych jakościowych. Podczas prezentacji poruszone zostały kwestie związane z otwartym udostępnianiem danych, ich długoterminowym przechowywaniem, a także możliwością ponownego wykorzystywania, m.in. w dydaktyce akademickiej czy w kolejnych badaniach.
Ostatnia prezentacja dotyczyła nowej infrastruktury służącej do udostępniania danych badawczych. Wojciech Fenrich z Interdyscyplinarnego Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego Uniwersytetu Warszawskiego przedstawił projekt Dziedzinowe Repozytoria Otwartych Danych Badawczych, w ramach którego w 2020 roku uruchomione zostało Repozytorium Danych Społecznych (RDS). Omówione zostały założenia, cele i rezultaty projektu, a także techniczne aspekty działania repozytorium, które otwarte jest dla wszystkich zainteresowanych użytkowników i służy do udostępniania danych jakościowych oraz ilościowych. W repozytorium dostępne są kolekcje Polskiego Archiwum Danych Społecznych i Archiwum Danych Jakościowych. Serwis prowadzony jest przez Instytut Studiów Społecznych in. Roberta Zajonca Uniwersytetu Warszawskiego i Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk oraz Interdyscyplinarne Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego Uniwersytetu Warszawskiego.
Wszystkie prezentacje udostępnione zostały na stronie wydarzenia.
W dyskusji udział wzięli Ron Dekker, prof. Hanna Bojar, zastępczyni Dyrektora ds. socjologii IFiS PAN, prof. Zbigniew Błocki, dyrektor Narodowego Centrum Nauki, prof. Mirosława Grabowska, dyrektor Centrum Badania Opinii Społecznej oraz prof. Przemysław Urbańczyk, członek grupy roboczej dot. strategii ESFRI (European Strategy Forum on Research Infrastructures). Podczas rozmowy omawiano kwestie związane z otwartym dostępem do wyników badań, potrzebami polskich badaczy i instytucji, a także rozwojem odpowiedniej infrastruktury krajowej oraz możliwościami jej integracji z infrastrukturami europejskimi. Poruszone został też tematy długotrwałego przechowywania danych oraz praktyk dzielenia się wynikami badań naukowych.
Po przerwie odbyło się szkolenie z zarządzania danymi badawczymi w naukach społecznych, które poprowadzili pracownicy ICM UW, ISS UW oraz IFiS PAN. Program szkolenia obejmował trzy bloki zagadnień: wprowadzenie do zarządzania danymi badawczymi, dane badawcze w naukach społecznych oraz prawne aspekty zarządzania danymi i ich otwartego udostępniania.