Otwarty dostęp, czyli umieszczanie materiałów w publicznym Internecie do nieodpłatnego korzystania w ramach dozwolonego użytku lub na wolnej licencji, jest już standardem publikowania naukowego, wymaganym przez wiele liczących się instytucji finansujących badania (między innymi Komisję Europejską we wszystkich projektach realizowanych w ramach programu Horyzont 2020) oraz jednostek naukowych. W tym modelu działa coraz więcej wydawnictw naukowych, a pozostałe powinny go uwzględniać w swojej polityce nabywania i zarządzania prawami autorskimi. Jednostki naukowe z kolei bądź wprost wprowadzają polityki otwartości, bądź przynajmniej powinny uwzględnić możliwość publikacji w otwartym dostępie przez swoich pracowników w ramach szerszej strategii zarządzania prawami, a w tym ich komercjalizacji.

Od strony prawnej, wszystko to oznacza przede wszystkim konieczność odpowiedniego zastosowania instytucji prawa autorskiego. Repozytoria, służące do deponowania, przechowywania i udostępniania w Internecie bieżącego dorobku naukowego, muszą ponadto być prowadzone zgodnie z regulacjami dotyczącymi usług elektronicznych i danych osobowych. Polityki otwartości jednostek naukowych z kolei powinny być dodatkowo zgodne z przepisami o szkolnictwie wyższym. Równoległa do otwartego dostępu komercjalizacja wyników badań jest możliwa, przy odpowiednim uwzględnieniu wymogów dotyczących ochrony własności przemysłowej i tajemnic handlowych.

Powyższym zagadnieniom zostało poświęcone szkolenie „Otwarty dostęp do publikacji naukowych - aspekty prawne”, które Platforma Otwartej Nauki zorganizowała wspólnie z Okręgową Izbą Radców Prawnych w Warszawie. Szkolenie odbyło się 1 czerwca, a poprowadził je radca prawny, dr Krzysztof Siewicz. Z uwagi na to, że wielu spośród uczestników zajmuje się omawianą tematyką w swojej własnej praktyce, kilkakrotnie podczas szkolenia dochodziło do ciekawych dyskusji i wymiany poglądów, dotyczących praktycznych sposobów redagowania umów prawno-autorskich i regulaminów repozytoriów.