Wideo

Nauka w pokoleniu iPadów – wywiad z Martinem Hamiltonem z Jisc

Dzieci z pokolenia iPadów zawsze miały dostęp do Internetu i nie wyobrażają sobie, jak mogłoby być inaczej. Nie zdają sobie jednak jeszcze sprawy, co to znaczy mieć dostęp do całej wiedzy na świecie – mówił Martin Hamilton z Jisc w kolejnym odcinku Rozmów Otwartej Nauki. – Te dzieci pójdą do szkoły i, miejmy nadzieję, będą kształcić się dalej. Ale ich oczekiwania będą różne od naszych, bo one wyrosły w otoczeniu natychmiastowego dostępu do informacji. Dla osób z mojego pokolenia było to niemożliwe. Nasz system kształcenia nie jest obecnie przystosowany, by wspierać pokolenie iPadów. Musimy rozpoznać jego potrzeby i zrobić wszystko, by je wesprzeć.

Otwarty dostęp na Uniwersytecie Warszawskim - wywiad z prof. Marcinem Pałysem, rektorem UW

Obowiązek otwartego udostępniania wyników badań naukowych został dotychczas zadekretowany przez nieliczne instytucje badawcze w Polsce. Jednakże kilka krajowych ośrodków akademickich od kilku lat prężnie realizuje ideę Open Access, między innymi dzięki aktywnie funkcjonującym repozytoriom instytucjonalnym oraz licznym działaniom promocyjnym i szkoleniowym w tym zakresie. O to, jaki stosunek do otwartego dostępu mają władze największej polskiej uczelni, zapytaliśmy w kolejnym odcinku Rozmów Otwartej Nauki profesora Marcina Pałysa – rektora Uniwersytetu Warszawskiego.

Musimy empirycznie dowieść, że nasza polityka przynosi rezultaty - wywiad z Jean-Claude Burgelmanem, szefem działu polityki naukowej w Komisji Europejskiej

Czy złota droga otwartego odstępu, czyli otwarte czasopisma pobierające opłaty za artykuły, nie doprowadzi w końcu do sytuacji, w której otwarty dostęp okaże się droższy od starego modelu opartego na subskrypcjach? To bardzo uzasadnione pytanie – przekonuje Jean-Claude Burgelman, szef działu polityki naukowej w Komisji Europejskiej, w rozmowie z Maciejem Chojnowskim, redaktorem serwisu Otwarta Nauka. Badamy to zagadnienie i staramy się je lepiej zrozumieć od strony ekonomicznej, żeby móc mówić o faktach, a nie o odczuciach. Jest za wcześnie, żeby stwierdzić, że to obecnie duży problem. Nie zmienia to jednak faktu, że taki problem istnieje i że jest poważny.

Dzielenie się danymi to tylko kolejna składowa komunikacji naukowej - wywiad z Timem Smithem z CERN

Przechowywane przez nas dane to tylko ułamek wszystkich danych wytwarzanych w Wielkim Zderzaczu Hadronów – wyjaśnia dr Tim Smith, szef działu współpracy i informacji w Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych CERN, w rozmowie z Maciejem Chojnowskim, redaktorem serwisu Otwarta Nauka. – Poruszające się w przeciwnych kierunkach cząsteczki zderzają się ze sobą 14 milionów razy na sekundę. Z kolei każdy detektor składa się z około 150 milionów czujników. Jeśli więc pomnożymy przez siebie te dwie wielkości, to otrzymujemy petabajty danych na sekundę wytwarzanych przez detektory. Nie ma możliwości, by przechować ani zanalizować taką ilość danych. W związku z tym proces przetwarzania danych zaczyna się już w samych detektorach. Stworzyliśmy odpowiednio zaprogramowany filtr umożliwiający ograniczenie ilości danych z petabajtów na sekundę do terabajtów na sekundę.

Udostępnianie danych musi stać się integralną częścią procesu badawczego - wywiad z Markiem Thorleyem z NERC

W erze cyfrowej badania naukowe zasadniczo różnią się od badań w tradycyjnym sensie – twierdzi Mark Thorley, specjalista z zakresu danych badawczych w brytyjskiej Natural Environment Research Council (NERC). Część naukowców zaczyna rozumieć, że po prostu muszą udostępnić swoje dane badawcze, aby pozwolić innym powtórzyć te badania lub je zweryfikować albo po prostu dowieść, że ich dane są jawne i prawdziwe. Rozpowszechnianie wyników badań naukowych, czy to artykułów w otwartym dostępie, czy danych w repozytoriach lub centrach danych, jest częścią procesu badawczego.

Musimy być aktywni w skali globalnej -wywiad z prof. Karlem-Heinzem Hoffmannem, prezesem Bawarskiej Akademii Nauk

W wywiadzie dla serwisu Otwarta Nauka, prof. Hoffmann wyjaśniając sens otwartego udostępniania publikacji wyjaśnia, że korzystnie wpływa on na rozpoznawalność danej jednostki naukowej. "Monachijski Uniwersytet Techniczny to jedna z czołowych placówek w Niemczech i na świecie. Musimy być aktywni w skali globalnej. Porównujemy się, na przykład, z MIT, Uniwersytetem w Berkeley czy innymi, podobnymi placówkami. Uczelnie, o których mówię, są aktywne w skali międzynarodowej i my musimy robić to samo" - mówił. Pytany o korzyści z otwartego udostępniania nauki, Hoffmann przekonywał, że zyskują na tym zarówno naukowcy, jak i ogół społeczeństwa.

"Wszystko zmierza w stronę otwartej nauki" - wywiad z prof. Włodzisławem Duchem, podsekretarzem stanu w MNiSW

Jeśli chcemy, żeby nasza publikacja była rzeczywiście czytana, a nie służyła do stania na półce, to zależy nam na tym, by ją maksymalnie udostępniać. Na tym powinien polegać otwarty dostęp – mówi Włodzisław Duch, podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego, w wywiadzie udzielonym serwisowi Otwarta Nauka.

"Digitalizacja jest dla nas narzędziem opatrznościowym" - wywiad z doktorem Tomaszem Makowskim, dyrektorem Biblioteki Narodowej

"Większość twórców tworzy po to, by udostępnić swoje myśli, a nie w celu zabezpieczenia bytu swoim potomkom. Zwłaszcza że większość publikacji takich dochodów nie przynosi" – stwierdza dr Tomasz Makowski w rozmowie z Maciejem Chojnowskim, redaktorem serwisu Otwarta Nauka. "Nie jest wykluczone, że gdyby autorzy wiedzieli, że ich dzieła będą tak długo chronione prawem autorskim, może wcześniej podpisywaliby umowy o ich uwalnianiu. Chcielibyśmy również, by naukowcy nie pod przymusem ustawy o otwartym dostępie, tylko z oczywistego odruchu udostępniania tego, co badają, przekazywali swoje prace do publicznych repozytoriów."

"Otwarty dostęp to naturalny efekt rozwoju komunikacji" - wywiad z prof. Michałem Kleiberem, prezesem PAN

"Cytowalność mogłaby lepiej służyć postępowi nauki. Powinna być wartościowana, a pochwała mieć inne znaczenie niż krytyka. To oczywiście trudne, ale nie niemożliwe do zrobienia" – przekonuje prof. Michał Kleiber w rozmowie z Maciejem Chojnowskim, redaktorem serwisu Otwarta Nauka. "W przyszłości będziemy przywiązywać dużą wagę do cytowań pozytywnych, a w ogóle nie będziemy brali pod uwagę cytowania negatywnego albo wręcz będziemy obniżać za nie ocenę artykułu. Dzisiaj przez samą szeroką cytowalność trudno nabrać przesadnego zaufania do danego artykułu."